Χωριανόπουλος Άγγελος
Προ λίγων ημερών, ο πρώην Α/ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνος Φλώρος προέβη σε ορισμένες αποκαλύψεις αναφορικά με το επίπεδο ετοιμότητας αλλά και τα προϊόντα που κατασκευάζονται κυρίως από το ΚΕΤΑΚ. Πιο συγκεκριμένα, ανέφερε ότι κατά την περίοδο 2020-2023 υλοποιήθηκαν 160 εξοπλιστικά προγράμματα, χρηματοδοτήθηκαν επιπλέον 75, ενώ το ΚΥΣΕΑ ενέκρινε άλλα 137 προγράμματα, ενώ από αυτές τις δράσεις περίπου το ένα τρίτο των συμβασιοποιημένων προγραμμάτων, δηλαδή 57 από αυτά, αφορούσαν συμβάσεις Εν Συνεχεία Υποστηρίξεως (FOS) για διάφορα οπλικά συστήματα.
Η εισαγωγή νέων τεχνολογιών (κυρίως τεχνητής νοημοσύνης και ρομποτικής) στον αμυντικό τομέα είναι κρίσιμη για τη διασφάλιση της επιτυχούς εκτέλεσης στρατιωτικών επιχειρήσεων και την ενίσχυση της εθνικής ασφάλειας σε πολλαπλούς τομείας. Βάση των λεγομένων του Α/ΓΕΕΘΑ αντιλαμβανόμαστε πως τα Επίπεδα Ετοιμότητας Τεχνολογίας (Technology Readiness Levels, TRLs) έχουν αυξηθεί σε πάρα πολύ σημαντικό βαθμό στον αμυντικό τομέα της χώρας.
Επίπεδα Ετοιμότητας Τεχνολογίας
TRL 1 Αρχική Παρατήρηση: Το χαμηλότερο επίπεδο τεχνολογικής ετοιμότητας όπου η επιστημονική έρευνα αρχίζει να μεταφράζεται σε εφαρμοσμένη έρευνα και ανάπτυξη του προπλάσματος ενός οπλικού συστήματος.
TRL 2 Σύλληψη της Τεχνολογίας: Οι εφαρμογές είναι υποθετικές και μπορεί να μην υπάρχει απόδειξη ή λεπτομερής ανάλυση για την υποστήριξη των υποθέσεων που αφορούν την ανάπτυξη ενός οπλικού συστήματος.
TRL 3 Απόδειξη Έννοιας μέσω Αναλυτικής και Πειραματικής Εργασίας: Ενεργοποιείται η έρευνα και ανάπτυξη με αναλυτικές και εργαστηριακές μελέτες για τη φυσική επικύρωση των αναλυτικών προβλέψεων προσπαθώντας να αποδειχθεί από επιστημονικής απόψεως βάση των σχεδίων που διεξάγαμε μπορούμε να αναπτύξουμε ένα τελικό προϊόν στον τομέα της άμυνας.
TRL 4 και 5 Επαλήθευση: Τα βασικά τεχνολογικά συστατικά ενσωματώνονται για να επιβεβαιωθεί ότι θα λειτουργήσουν μαζί, πρώτα σε εργαστηριακό και στη συνέχεια σε επιχειρησιακό περιβάλλον. Κατά την διαδικασία αυτή είναι σημαντικό να επισημάνουμε πως πρέπει να πιστοποιηθεί η άρτια συνεργεία όλων των υποσυστημάτων μεταξύ εντός ενός ενιαίου κελύφους που δημιουργούν το εκάστοτε οπλικό σύστημα.
TRL 6 και 7 Δοκιμή Υποσυστημάτων και Πρωτοτύπων: Το πρωτότυπο δοκιμάζεται σε περιβάλλον αντίστοιχο με αυτό της τελικής εφαρμογής, αντιπροσωπεύοντας ένα σημαντικό βήμα προς την επιβεβαίωση της τεχνολογίας. Ο ΑΡΧΥΤΑΣ (Μη Επανδρωμένο Αεροσκάφος) βρίσκεται περίπου σε αυτό το στάδιο καθώς αναμένεται να διεξαχθούν οι αρχικές πτήσεις του τελικού πρωτοτύπου για να γίνει αντιληπτό από την ΕΑΒ είναι λειτουργούν αποτελεσματικά όλα τα υποσυστήματα μεταξύ τους στο εσωτερικό.
TRL 8 και 9 Ολοκλήρωση και Επιχειρησιακή Δοκιμή: Τεχνολογία που έχει αποδειχθεί ότι λειτουργεί στην τελική της μορφή και κάτω από τις αναμενόμενες συνθήκες, με το TRL 9 να αποτελεί την πραγματική εφαρμογή της τεχνολογίας κάτω από επιχειρησιακές συνθήκες. Τα Bayraktar TB-2 για παράδειγμα απότελούν οχήματα που έχουν φτάσει σε αυτόν τον βαθμό και λειτουργούν ως ένα τελικό εξαγώμενο επιχειρησιακό προϊόν.
Τα επίπεδα ετοιμότητας τεχνολογίας παρέχουν μια πολύτιμη δομή για την αξιολόγηση και την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών σε στρατιωτικά πλαίσια. Μέσω της συστηματικής αυτής προσέγγισης, οι Ένοπλες Δυνάμεις μπορούν να διασφαλίσουν ότι οι τεχνολογίες είναι όχι μόνο τεχνικά εφικτές αλλά και τακτικά εφαρμόσιμες στο πεδίο της μάχης, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο και το κόστος στην ανάπτυξη και ανάληψη επιχειρήσεων.
Χαρακτηριστικά ο πρώην Α/ΓΕΕΘΑ ανέφερε επιβεβαιώνοντας το Τεχνολογικό Επίπεδο στο οποίο βρίσκεται το ΚΕΤΑΚ:
«Εδώ και αρκετά χρόνια, το ΓΕΕΘΑ είχε έναν οργανισμό που ήταν η ενοποίηση κάποιων φορέων που είχε ο Στρατός, το Ναυτικό και η Αεροπορία. Αυτός ο οργανισμός έχει φτιάξει αρκετά πράγματα, σε επίπεδο μη επανδρωμένων οχημάτων, και στην ξηρά και στην θάλασσα και στον αέρα. Οι αριθμοί είναι αρκετά ικανοποιητικοί και καλοί, αλλά χρειάζεται οπωσδήποτε προγραμματισμός και πιστεύω ότι με τον οργανισμό που φτιάχθηκε τώρα σε επίπεδο υπουργείου τα αποτελέσματα θα είναι γρήγορα και ραγδαία. Πάντως στο ΚΕΤΑΚ, το Κέντρο Έρευνας/Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας, που ήταν καθαρά μέχρι το επίπεδο του ΓΕΕΘΑ κι από εκεί και κάτω, είχε φτιάξει μέχρι τότε που αποστρατεύθηκα εγώ τουλάχιστον, 92 UAV μικρού μεγέθους για ασφάλεια εγκαταστάσεων κ.λπ., 253 UAV τα οποία μπορούσαν να είναι και περιπλανόμενα πυρομαχικά, 70 UAV μεσαίου μεγέθους για άφεση πυρομαχικών και για παρατήρηση».