Όπως έχει γίνει αντιληπτό τις τελευταίες 3 ημέρες, ο Ισραηλινός Στρατός στο σύνολο του έχει έρθει αντιμέτωπος με ένα ευρύτατο πλαίσιο Ασύμμετρων Επιχειρήσεων, από την παραστρατιωτική οργάνωση της Χαμάς, εντός των εδαφών του. Πύργοι ελέγχου συνόρων, άρματα Merkava και νευραλγικές εγκαταστάσεις έχουν βληθεί από αυτοσχέδια περιφερόμενα πυρομαχικά, ρουκέτες άφεσης μέσω drone και ημικατευθυνόμενους πυραύλους κρούσης ”ακριβείας” κόστους περίπου 80.000$ ανά τεμάχιο. Η τουρκική αμυντική βιομηχανία αναπτύσσει συνεχώς παρόμοιες ικανότητες ασύμμετρης κρούσης κυρίως μέσω των προγραμμάτων της εταιρείας Ηavelsan και πιο συγκεκριμένα των drone Kargu. Τα drone αυτά έχουν σχεδιαστεί να δρουν κατά σμήνος, να προκαλούν κορεσμό αεράμυνας και να αδρανοποιούν την δράση νευραλγικών εγκαταστάσεων, όπως ραντάρ και Κέντρα Διοίκησης και Ελέγχου.
Σύστημα Αεράμυνας Oerlikon Skynex
Τεράστια αναφορά γίνεται σε διεθνή και εγχώρια αμυντικά μέσα σχετικά με το αποκεντρωτικής φιλοσοφίας αντιαεροπορικό σύστημα Oerlikon Skynex. Το Oerlikon Skynex αποτελεί ένα καινοτόμο σύστημα δικτυοκεντρικής αεράμυνας που κατασκευάζεται εδώ και δεκαετίες από την Rheinmetall, με σκοπό να ανταποκριθεί στις σύνθετες απειλές των σύγχρονων πεδίων μάχης.
Το Κέντρο Διοίκησης-Ελέγχου του Oerlikon Skynex αποτελεί τον πυρήνα του συνολικού συστήματος, το οποίο αποτελείται από το τακτικό ραντάρ μεσαίου βεληνεκούς Oerlikon X-TAR3D, το πυροβόλο Oerlikon Revolver Gun Mk3, το Oerlikon Twin Gun GDF009 TREO, το Oerlikon Laser Gun και τέλος τους πυραύλους τύπου Cheetah. Θέτει νέα δεδομένα στον τομέα των αντιαεροπορικών επιχειρήσεων μέσω της διάταξης »ανοιχτής αρχιτεκτονικής» επί του γεωγραφικού χώρου στον οποίο τοποθετείται και σύμφωνα με ανεπίσημες πηγές ειδικεύεται και στον τομέα ενεργητικής/παθητικής αεράμυνας έναντι σμηνών Drone.
Ραντάρ Oerlikon X-TAR3D
Το X-TAR3D είναι ένα τρισδιάστατο ραντάρ έρευνας αέρος που λειτουργεί σε ζώνη συχνοτήτων X, εκτελώντας λειτουργίες έρευνας, ανίχνευσης, ιχνηλάτησης, ταξινόμησης και ταυτοποίησης απειλών. Παρέχει τρισδιάστατη εικόνα κατάστασης μάχης στο Κέντρο Διοίκησης-Ελέγχου, καθώς και δεδομένα γεωγραφικής θέσης των απειλών τα οποία αξιοποιούνται από τα ραντάρ ελέγχου-πυρός των υποσυστημάτων του Skynex. Σύμφωνα με την κατασκευάστρια ενσωματώνει τεχνολογία phased-array pulse Doppler και έχει ως μέγιστη εμβέλεια τα 50 χιλιόμετρα.
Έχει σχεδιαστεί ειδικά για να επιτυγχάνει υψηλές αποδόσεις έναντι εναέριων απειλών που διατηρούν χαμηλό προφίλ πτήσης, αλλά και για στόχους με πολύ μικρό ηλεκτρομαγνητικό/οπτικοακουστικό αποτύπωμα τύπου Kargu (UAV, βλήματα cruise, περιφερόμενα πυρομαχικά, ρουκέτες). Η μεταφορά δεδομένων στις επιμέρους μονάδες που συνιστούν το Oerlikon Skynex (IFF, MMI) γίνεται μέσω καναλιού Ethernet. Παρά τις μικρές διαστάσεις του συστήματος, η υψηλή ακρίβεια και η ανάλυση του ραντάρ κυρίως σε κάλυψη αζιμούθιου, προσφέρει εξαιρετικής ποιότητας διάκριση μεταξύ των απειλών. Ο συμπαγής σχεδιασμός και το μειωμένο βάρος επιτρέπουν την εύκολη εγκατάσταση του X-TAR3D επί ελαφρών οχημάτων αλλά την εύκολη εναλλαγή τοποθεσίας κατά την διάρκεια της μάχης. Η μεταφορά δεδομένων στις επιμέρους μονάδες που συνιστούν το Oerlikon Skynex (IFF, MMI) γίνεται μέσω καναλιού Ethernet. Παρά τις μικρές διαστάσεις του συστήματος, η υψηλή ακρίβεια και η ανάλυση του ραντάρ κυρίως σε κάλυψη αζιμούθιου, προσφέρει εξαιρετικής ποιότητας διάκριση μεταξύ των απειλών.
Οerlikon Laser Gun
H γενικότερη χρήση όπλων lazer σε συστήματα εγγύς αεράμυνας, σύμφωνα με πληροφορίες από ανοιχτές πηγές, φαίνεται να έχει γίνει μόνο από τις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις κατά την διάρκεια του λιβυκού εμφυλίου, όπου το σύστημα κατευθυνόμενης ενέργειας ALKA κατέρριψε ένα κινεζικό UAV MALE Wing Loong II. Σε περιβάλλον ασκήσεων, τα όπλα λέιζερ χρησιμοποιούνται κυρίως από επίγειες μονάδες και μονάδες του πολεμικού ναυτικού, με σκοπό να καταστρέψουν με ακρίβεια εχθρικές απειλές υψίστης σημασίας (High Value Threats).
Η στρατηγική σημασία των όπλων λέιζερ εντός του οπλοστασίου των ΗΠΑ έγκειται στο γεγονός ότι χώρες όπως η Κίνα και το Ιράν (αλλά και η Τουρκία) διαμορφώνουν συνεχώς νέα είδη αντιπλοϊκών πυραύλων (βαλλιστικής τροχιάς, cruise) με σκοπό να εκδιώξουν τις ναυτικές μονάδες μάχης των ΗΠΑ από τα εγγύς ευρασιατικά ύδατα. Το Oerlikon Laser Gun διαθέτει δική του μονάδα αισθητήρων και λειτουργεί μέσω 3D ραντάρ έρευνας αέρος, ενώ είναι ικανό να λαμβάνει και να επεξεργάζεται δεδομένα και από τρίτα μέσα που συμμετέχουν στην πολεμική διαδικασία. Μπορεί να λειτουργήσει τηλεχειριζόμενα αλλά και πλήρως αυτόνομα με σκοπό να αμυνθεί έναντι απειλών χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση μέσω κατευθυνόμενης ενέργειας ισχύος 10 kW.
Σύμφωνα με αποτελέσματα ενός Wargame που διεξήγαγε το αμερικανικό Think Tank RAND το 2019, τα όπλα λέιζερ στα μελλοντικά πεδία μάχης θα χρησιμοποιηθούν κυρίως έναντι κατευθυνόμενων πυραύλων cruise αλλά και μη επανδρωμένων αεροχημάτων που έχουν καταφέρει να περάσουν τις αρχικές στρώσεις αεράμυνας. Σε νησιωτικό περιβάλλον μάχης του οποίου οι κρίσιμες εγκαταστάσεις θα απειλούνται από βλήματα τύπου J-600T Yildirim και drone τύπου Kargu, συστήματα εγγύς αεράμυνας ακριβείας όπως το Oerlikon Laser Gun είναι ιδανικά για αντιμετώπιση απειλών που έχουν διαφυγή των αρχικών ζωνών αεράμυνας.
Skynex Multi Sensor Unit
Προκειμένου να βελτιωθεί το πλέγμα αισθητήρων του Skynex έναντι επιθέσεων κορεσμού αεράμυνας (μέσω τεχνολογιών σμήνους drone) η Rheinmetall ξεκίνησε επίσης την ανάπτυξη μίας νέου τύπου μονάδας αισθητήρων που αναφέρεται ως Skynex Multi Sensor Unit. Η Skynex Advanced Multi Sensor Unit είναι η επόμενη γενιά αισθητήρων για συστήματα αεράμυνας VSHORAD με σκοπό την ανίχνευση, την ιχνηλάτησης, και την μεταφορά δεδομένων τοποθεσίας του εχθρικού στόχου στα κέντρα Διοίκησης-Ελέγχου. Η αρθρωτή αρχιτεκτονική επιτρέπει ένα συνδυασμό διαφόρων λειτουργικών μονάδων/αισθητήρων τύπου AESA.
Η σουίτα του ραντάρ AESA συμπληρώνεται με μονάδες ηλεκτροπτικών αισθητήρων (διαθέτοντας μια υπέρυθρη και μια τηλεοπτική κάμερα) καθώς και ένα αποστασιόμετρο λέιζερ. Η προηγμένη μονάδα πολλαπλών αισθητήρων μπορεί να ενσωματωθεί στο σύστημα Skynex και να ελέγχεται εξ αποστάσεως από το Κέντρο Διοίκησης-Ελέγχου. Σύμφωνα με την κατασκευάστρια, η αδρανοποίηση εχθρικών μη επανδρωμένων δομών τύπου σμήνους drone θα γίνεται μέσω ραντάρ ηλεκτρονικού πολέμου το οποίο θα ενσωματωθεί στο Multi Sensor Unit.
Oerlikon Revolver Gun Mk3
Το πυροβόλο Oerlikon Revolver Gun είναι ικανό να λαμβάνει και να επεξεργάζεται δεδομένα από 3D και 2D ραντάρ έρευνας και ιχνηλάτησης απειλών. Το ενσωματωμένο ραντάρ παρακολούθησης επιτρέπει την αυτόνομη λειτουργία αναζήτησης απειλών στον εναέριο χώρο, γεγονός που καθιστά τον προσδιορισμό/εντοπισμό στόχου ως μία απλή και γρήγορη διαδικασία.
Το μη επανδρωμένο Revolver Gun Mk3 συνδυάζει εξαιρετική ακρίβεια με υψηλή ισχύ πυρός όντας ικανό να βάλει μέσω 1.000 γύρων ανά λεπτό σε αποστάσεις μεγαλύτερες των 4ων χιλιομέτρων. Είναι εφοδιασμένο με τη δική του μονάδα αισθητήρων, που αποτελείται από ένα ραντάρ παρακολούθησης, μία τηλεχειριζόμενη κάμερα ημέρας/νυκτός, καθώς και αποστασιόμετρο λέιζερ. Σύμφωνα με την κατασκευάστρια το πυροβόλο είναι ικανό να βάλει έναντι μικρών στόχων τύπου drone που εκτελούν χαμηλό προφίλ πτήσης μέσω βλημάτων των 35 χιλιοστών.
Η παρακολούθηση και το »κλείδωμα» της απειλής υπολογίζονται και εκτελούνται αυτόματα από τον ενσωματωμένο επεξεργαστή ελέγχου-πυρός που βρίσκεται εντός του πυροβόλου, ενώ το σύστημα αεράμυνας έχει την δυνατότητα να προγραμματιστεί έτσι ώστε να λειτουργεί ημι-αυτόνομα. Με αυτόν τον τρόπο δίνει την δυνατότητα στους χειριστές να καθορίσουν την χρονική στιγμή καταστροφής του στόχου.
Διπλό πυροβόλο GDF009 TREO
Το Oerlikon Twin Gun GDF009 TREO είναι εξοπλισμένο με δικό του επεξεργαστή ελέγχου-πυρός και έχει την δυνατότητα δικτυοκεντρικής συνεργίας με επί μέρους αισθητήρες που συμμετέχουν επί της πολεμικής διαδικασίας (π.χ. ραντάρ X-TAR3D, ιπτάμενα ραντάρ). Σύμφωνα με την κατασκευάστρια είναι ικανό να λειτουργήσει πλήρως αυτόνομα, όντας ικανό να εντοπίσει, να επεξεργαστεί, να αξιολογήσει και να καταστρέψει εχθρικές απειλές χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Όπως και το Oerlikon Revolver Gun εκτελεί αποστολές C-RAM και C-LSS για εγγύς αεράμυνα στρατιωτικών βάσεων, αεροδρομίων και πετρελαϊκών εγκαταστάσεων.
Λειόκαννα Τυφέκια
Παρά τις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, ο Στρατός των ΗΠΑ συνεχίζει να χρησιμοποιεί λειόκαννα τυφέκια στο σύγχρονο πεδίο μάχης χρησιμοποιώντας μάλιστα αρκετά μεγάλη ποικιλία πυρομαχικών. Η τακτική αυτή έγινε γνωστή στον γράφον από το Βιβλίο του Καθηγητή Γεωπολιτικής της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων Κωνσταντίνο Γρίβα όπου γίνεται εκτενής ανάλυση της χρήσης του προαναφερθέντος συστήματος. Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως τα σκάγια και τα φυσίγγια των λειόκαννων (όπως είναι λογικό) είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά έναντι στόχων τύπου Kargu τα οποία κινούνται σε χαμηλή τροχιά πτήσης και ετοιμάζονται για κρούση.
Ήδη έχουν αρχίσει να κατασκευάζονται εξελιγμένα φυσίγγια σε ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία με αποκλειστικό σκοπό την αντιμετώπιση παρόμοιων απειλών. Αντίστοιχα οπλικά συστήματα είναι ιδανικά για εξοπλισμό μίας διευρυμένης εθνοφυλακής η οποία θα λειτουργεί ακόμα και ως »Little Blue Men» έναντι συμβατικών στρατιωτικών απειλών όπως γίνεται σε Κίνα, Ρωσία και Ινδία.
Σε περίπτωση που θεωρηθεί »περιττή» ή »αχρείαστη» η εκμετάλλευση των λειόκαννων τυφεκίων ενδεικτικά αναφέρετε το συμβάν όπου τουρκικό drone quadcopter αποδέσμευσε κόκκινη μπογιά πάνω στην Ελληνική Σημαία στο Καστελόριζο παίζοντας περίεργα εμβατήρια. Η χρήση συστημάτων τύπου Oerlikon ή λοιπών πολυδάπανων αντιαεροπορικών μ΄΄εσων είναι κάτι παραπάνω από ασύμφορη για αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων.
MBDA UK – Sky Sabre
Το Sky Sabre, ένα βρετανικό σύστημα κάθετης εκτόξευσης, κατασκευάστηκε με σκοπό την αντικατάσταση του συστήματος Rapier, εκμεταλλευόμενο τον πύραυλο CAMM (Common Anti-Air Modular Missile), ο οποίος χρησιμοποιείται επίσης στο ναυτικό αντιαεροπορικό σύστημα Sea Ceptor, που υπηρετεί ήδη σε διάφορες ναυτικές δυνάμεις. Το σύστημα Sky Sabre περιλαμβάνει:
• Ένα αυτοκινούμενο ραντάρ AESA 3D, 360 μοιρών, μεσαίας εμβέλειας Giraffe Agile Multi-Bean (AMB) της Saab, μιας σουηδικής εταιρείας. Το ραντάρ λειτουργεί στη ζώνη C (5.4–5.9 GHz), έχει εμβέλεια 100-120 χλμ, λειτουργεί κατ’ ύψος μέχρι 20 χλμ και μπορεί να ελέγχει ταυτόχρονα το αρχικό και ενδιάμεσο στάδιο εκτόξευσης 24 πυραύλων κατά 24 διαφορετικών στόχων.
• Το αυτοκινούμενο Κέντρο Ελέγχου Πυρός MIC4AD (Modular Integrated C4I Air and Missile Defence System) της Rafael
• Αυτοκινούμενες μονάδες πυρός που είναι εξοπλισμένες με 8 πυραύλους CAMM κάθετης εκτόξευσης η κάθε μία, με τη δυνατότητα κάθετης ”ψυχρής” εκτόξευσης μέσω γεννητριών αερίων.
Όλα τα παραπάνω συστήματα είναι εγκατεστημένα σε οχήματα MAN 8×8 τύπου HX77. Ο CAMM είναι ένα πυραυλικό σύστημα Fire and Forget και δεν απαιτεί τη χρήση ραντάρ ελέγχου πυρός για την καθοδήγηση προς τον στόχο. Ο πύραυλος έχει μήκος 3,2 μέτρα, διάμετρο 166 χιλιοστά, βάρος 99 κιλά, εμβέλεια 25+ χλμ, επιχειρησιακή οροφή 10 χλμ, πυραυλοκινητήρα με χαμηλό ακουστικό ίχνος και μέγιστη ταχύτητα κατά την αρχική φάση της εκτόξευσης Mach 3 (1.020 μέτρα/δευτερόλεπτο). Ο πύραυλος διαθέτει σύστημα διπλής κατεύθυνσης δεδομένων, μέσω του οποίου λαμβάνει πληροφορίες από το Κέντρο Ελέγχου Πυρός MIC4AD και φυσικά το ραντάρ έρευνας από την εκτόξευση μέχρι το τελικό στάδιο της αναχαίτισης, όπου και ενεργοποιείται ο αισθητήρας ενεργού ραντάρ που διαθέτει, ο οποίος εγκλωβίζει το στόχο.
