Τον έντονο προβληματισμό τους για την επανεμφάνιση των τουρκικών παραβιάσεων του ελληνικού εναερίου χώρου και των χωρικών υδάτων εκφράζουν Αμερικανοί νομοθέτες μέσω διακομματικής επιστολής που απευθύνθηκε προς τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.
Η επιστολή αυτή –την οποία υπογράφουν 22 βουλευτές και γερουσιαστές, συμπεριλαμβανομένου του αντιπροέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας, Γκρέγκορι Μικς– αναδεικνύει τις σοβαρές ανησυχίες του Κογκρέσου για την αναθεωρητική πολιτική του Ταγίπ Ερντογάν, και τις συνέπειες της για την ασφάλεια και σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι νομοθέτες ζητούν από τον Αμερικανό πρόεδρο να θέσει τα εξής κρίσιμα ζητήματα σε οποιαδήποτε μελλοντική συνάντησή του με τον Τούρκο ηγέτη:
Βασικά σημεία της επιστολής:
- Συστηματική χρήση των F-16 (παραχωρημένων από τις ΗΠΑ) από την Τουρκία για παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου, κατά παράβαση των διεθνών κανόνων.
- Κατηγορηματική αντίθεση στην επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35, όσο η Άγκυρα διατηρεί το ρωσικό σύστημα S-400 και συνεχίζει να επιδεικνύει αποσταθεροποιητική συμπεριφορά στην περιοχή.
- Υιοθέτηση αναθεωρητικών πολιτικών, όπως αυτές αποτυπώνονται στο δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας», που απειλεί ευθέως την κυριαρχία Ελλάδας και Κύπρου σε θαλάσσιες ζώνες και χωρικά ύδατα.
- Φιλορωσικές θέσεις και πρακτικές του Ερντογάν που υπονομεύουν τη συνοχή του ΝΑΤΟ και εξυπηρετούν τα γεωπολιτικά συμφέροντα της Μόσχας.
- Στενές σχέσεις του Τούρκου προέδρου με ισλαμιστικές τρομοκρατικές οργανώσεις, όπως η Χαμάς, καθώς και η ρητορική συμπάθειά του προς την εξάλειψη του Ισραηλινού κράτους.
- Αντισημιτική και αντισιωνιστική ρητορική που εκφράζεται συστηματικά από τον Τούρκο πρόεδρο σε δημόσιες τοποθετήσεις.
- Παράνομη και συνεχιζόμενη στρατιωτική κατοχή της Κύπρου, κατά παράβαση των αποφάσεων του ΟΗΕ.
- Καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο εσωτερικό της Τουρκίας και εκκαθαρίσεις εις βάρος της πολιτικής αντιπολίτευσης, που ενισχύουν την εικόνα ενός απολυταρχικού καθεστώτος.
Παρά τις ανησυχίες, οι νομοθέτες αναγνωρίζουν ότι η Τουρκία, ως μέλος του ΝΑΤΟ που δαπανά πάνω από το 2% του ΑΕΠ για την άμυνα, θα μπορούσε να αποτελέσει χρήσιμο πολλαπλασιαστή ισχύος για τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους. Ωστόσο, τονίζουν ότι η πολιτική του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν συμβαδίζει με τα στρατηγικά συμφέροντα και τις αξίες των Ηνωμένων Πολιτειών.
Σημειώνεται χαρακτηριστικά:
- Ο Ερντογάν έχει εκφράσει την επιθυμία για ένταξη της Τουρκίας στους BRICS.
- Έχει αναζητήσει ρόλο στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO).
- Υποστηρίζει ισλαμιστικές ομάδες στη Συρία, ενώ έχει πραγματοποιήσει επιχειρήσεις εθνοκάθαρσης κατά των Κούρδων, παραβιάζοντας βασικές αρχές διεθνούς δικαίου.
Η πρωτοβουλία για την επιστολή ανήκει στη Δημοκρατική βουλευτή Ντίνα Τίτους, υπογραμμίζοντας την υπερκομματική φύση των ανησυχιών που γεννά η τουρκική εξωτερική και εσωτερική πολιτική.
Συμπερασματικά, η επιστολή αποτελεί ισχυρό πολιτικό μήνυμα προς την αμερικανική εκτελεστική εξουσία για την ανάγκη επαναπροσδιορισμού της σχέσης ΗΠΑ–Τουρκίας, με γνώμονα την υπεράσπιση της διεθνούς νομιμότητας, της περιφερειακής σταθερότητας και των συμμαχικών δεσμεύσεων εντός του ΝΑΤΟ.
