Xωριανόπουλος Άγγελος
ΣΗΜΕΙΑ κλειδιά για την κατανόηση της διαχείρισης κρίσεως του περιστατικού που συνέβη στο σύμπλοκο Κάρπαθος – Κάσος
1. Σημαντικό για να καταλάβετε το μέλλον των ελληνοτουρκικών κρίσεων. Οι ΗΠΑ ΔΕΝ επενέβησαν και δεν ασχολήθηκαν όπως έχουμε πει χιλιάδες φορές. Το κέντρο βάρους είναι ο Ινδό-ειρηνικός. Το Αιγαίο ΔΕΝ είναι το κέντρο του κόσμου.
2. Εδώ και 17 μήνες έχουν δημιουργηθεί διπλωματικοί δίαυλοι οι οποίοι λειτούργησαν στην πράξη. Δεν γνωρίζουμε πλήρως την μορφή τους, ωστόσο περιλαμβάνουν σίγουρα την Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και τον Μεμέτ Κεμάλ Μποζάι ως κύριους ηγήτορες της διαχείρισης.
3. Ούτε το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών, ούτε το ιταλικό υπουργείο Εξωτερικών ζήτησαν οποιαδήποτε άδεια από την Αγκυρα.
4. Η αμερικανική πλευρά υποστηρίζει το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου (Great Sea Interconnector).
5. Το Πολεμικό Ναυτικό (Π.Ν.) ενημέρωσε αρμοδίως για τους πιθανούς τρόπους αντίδρασης των Τούρκων για το τμήμα της πορείας ερευνών του «Ievoli Relume» που χαράχθηκε εκτός ελληνικών χωρικών υδάτων, εντός ελληνικής ΑΟΖ βέβαια.
6. Η Αγκυρα βάση του τουρκολιβυκού μνημονίου και τις επιστολής της 18ης Μαρτίου 2020 στον ΟΗΕ περί εξωτερικών ορίων της τουρκικής υφαλοκρηπίδας θεωρεί την περιοχή δικής της δικαιοδοσίας
7. ”Από τις 21 Ιουνίου το Π.Ν. ενημέρωσε για τις πιθανές ενέργειες των Τούρκων στο τμήμα ερευνών του «Ievoli Relume» που χαράχθηκε εκτός ελληνικών χωρικών υδάτων, αλλά εντός ελληνικής ΑΟΖ.’‘
Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
1. Στις 22 Ιουλίου, και ενώ το «Ievoli Relume» διεξήγε τις έρευνές του κανονικά στο σημείο των διεθνών υδάτων που βρίσκονται νότια του στενού Κάσου – Καρπάθου
2. Το ιταλικό πλοίο συνοδευόταν από την κανονιοφόρο «Αήττητος»
3. Το Τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό στέλνει στην περιοχή ακόμα δύο πλοία, την κορβέτα «Beykoz» και την φρεγάτα «Gokcu». Από την Αθήνα δίνεται εντολή για ανάπτυξη της φρεγάτας «Νικηφόρος Φωκάς» στα στενά Κάσου – Καρπάθου, και αμέσως ακολουθεί η αποστολή δύο ακόμα πυραυλακάτων από το τουρκικό ναυτικό.
4. Η σταθεροποίηση της κλιμάκωσης και οι κινήσεις για αποκλιμάκωση ξεκίνησαν από την Αθήνα. ”Αποφασίζεται ότι δεν πρέπει να δοθεί εντολή για περαιτέρω κλιμάκωση και για λόγους ισορροπίας, καταπλέει στην περιοχή μόνο ένα περιπολικό ανοιχτής θαλάσσης του Λιμενικού Σώματος.” (κάτι τέτοιο δεν το αναφέρω ως κακό. Ίσως κάτι μάθαμε από τα ΙΜΙΑ).
5. Επί λέξη: ‘‘Από την τουρκική φρεγάτα «Goksu» οι Ιταλοί ειδοποιήθηκαν ότι πλέουν πάνω από τουρκική υφαλοκρηπίδα, παραπέμποντας στην επιστολή της Τουρκίας στον ΟΗΕ της 18ης Μαρτίου 2020 περί εξωτερικών ορίων τουρκικής υφαλοκρηπίδας στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι Ιταλοί απάντησαν ότι έχουν άδεια από τις ελληνικές αρχές και υποστηρίζονται από την Ιταλία, τη Γαλλία και την Ε.Ε. Και ζήτησαν από τα τουρκικά πλοία να διατηρήσουν απόσταση τουλάχιστον ενός ναυτικού μιλίου, με βάση τον κανόνα αποφυγής συγκρούσεων στη θάλασσα. Από την τουρκική πλευρά εστάλησαν, επίσης, μηνύματα ανοιχτής απειλής για απώθηση του «Ievoli Relume» («drive away» και «push away»), το οποίο έπλεε στην επίμαχη περιοχή. Οι Τούρκοι, πάντως, δεν υλοποίησαν τις απειλές τους.”
6. Στις 23 Ιουλίου, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης συνομίλησε αρκετές φορές με τον ομόλογό του Χακάν Φιντάν. Μετά τις 10 το βράδυ της Τρίτης 23 Ιουλίου, η κρίση άρχισε να βαίνει προς εκτόνωση. Από την ελληνική πλευρά το ιταλικό πλοίο ξεκίνησε ξανά τις έρευνές του στις 22.55 με άδεια από την Αθήνα. Τις είχε σταματήσει πιθανότατα
7. Το ιταλικό πλοίο δεν ζητήθηκε άδεια από τους Τούρκους, αλλά εστάλη ειδοποίηση περί έναρξης ερευνών στην περιοχή και στην τουρκική πλευρά. Αυτή η λεπτομέρεια οδήγησε, εν συνεχεία, και στην εκπομπή σήματος από τη φρεγάτα «Gokcu» προς το «Ievoli Relume» ότι είναι δυνατή η συνέχιση ερευνών εντός υποτιθέμενης τουρκικής υφαλοκρηπίδας.
8. Ακολούθησαν τουρκικοί ισχυρισμοί περί έμμεσης παραδοχής της Αθήνας ότι η περιοχή νότια της Κάσου και Καρπάθου ανήκει σε τουρκική αρμοδιότητα, κάτι που διαψεύσθηκε αρμοδίως από τα υπουργεία Εξωτερικών και Εθνικής Αμυνας. 9. Ακυρώθηκε από την Ελληνική πλευρά άσκηση (ΤΡΙΑΙΝΑ) με ζωντανά πυρά για αποφυγή παρεξηγήσεων
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Τον αρχικό έλεγχο της κλιμάκωσης φάνηκε να τον έχει η Άγκυρα. Όταν η κρίση μπήκε υπό την σκέπη του ”Μηχανισμού Αποκλιμάκωσης” η διαχείριση της κρίσης πέρασε εμφανώς στα χέρια της ελληνικής πλευράς. Κύριο σημείο της ”διαχείρισης” ήταν η ”ένταση” και ”στρατιωτικοποίηση”. Αυτούς τους παράγοντες φάνηκε να ελέγχει η Αθήνα μερικώς. Ακριβώς ορισμένα εκ των λαθών των ΙΜΙΩΝ. Το έργο ενεργειακής διασύνδεσης είναι νευραλγικό για την πορεία της Ευρώπης ολόκληρης. Η Τουρκία δεν πρέπει να συμμετέχει. Δεν είναι και δεν θα γίνει δυτικό κράτος. Μία θερμή κρίση με την Άγκυρα θα συμβεί κυρίως δια της αεροναυτικής οδού. Το Πολεμικό Ναυτικό χρειάζεται οριζόντια μέτρα και άλματα δεκαετιών για να μπορεί να πράξει τα δέοντα σε μελλοντική κρίση. Οι αλλαγές πρέπει να γίνουν χθες.
Η συντριπτική πλειοψηφία των δεδομένων ελήφθη από το άρθρο της Καθημερινής που μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ